العباسيين
| ||||
|---|---|---|---|---|
| (بالعربى: الدولة العبَّاسيَّة) | ||||
| خلافه اسلاميه ، ودوله [1]، ودوله | ||||
| القاره | اسيا افريقيا | |||
| الاسم نسبه لـ | العباس بن عبد المطلب | |||
| المؤسس | ابو العباس السفاح | |||
| البدايه | 750 | |||
| انتهت سنة | 10 فبراير 1258 | |||
| سبقها | الدوله الامويه | |||
| تبعها | إيلخانية مغول فارس ، والفاطميين ، والدوله الطولونيه | |||
 خريطه للموقع
| ||||
تعديل  |
||||
.svg)
العباسيين ، اسره عربيه كونت خلافه من سنة 750 بحكم ابو العباس السفاح لغاية ما قضى المغول على حكمهم و اعدمو المستعصم بالله اللى كان اخر خلفائهم فى بغداد سنة 1258 (سقوط بغداد ابتدا حكمهم بعد ما اتعاونو مع العلويين و قدرو يسقطو الحكم الاموى. نشر ابو مسلم الخراسانى دعوتهم فى خراسان فقام بثوره ضد االامويين سنة 747 و قدرت الجيوش العباسيه فى ظرف سنتين انها تستولى على خراسان و دخل ابو العباس السفاح و ابو جعفر المنصور الكوفه و هناك اتبايع السفاح خليفه ( 749 ) ، و قامت معركه فاصله بين جيوش العباسيين و الامويين على ضفة نهر الزاب الكبير سنة 750 و انهزم الامويين ، و استهل العباسيين حكمهم بمطاردة الامويين و قتلهم و تشريدهم و قدر ابو جعفر المنصور انه يوطد حكم العباسيين و ضرب الثورات و التمردات الكتيره اللى قامت ضد حكمه.
ظهور الدوله العباسيه سبب تغييرات و تطورات سياسيه و اجتماعيه و ثقافيه فى منطقة الشرق الاوسط. العباسيين اعتمدو على الدين فى الترويج لدولتهم و استمالو الفقها و استشاروهم فى امور تسيير الدوله و دخلو عناصر فارسيه و بعدين تركيه فى جيوشهم و ادوهم مناصب كبيره.
من النواحى الثقافيه قامت نهضه ثقافيه كبيره فى بغداد و فى عهد هارون الرشيد بالذات بغداد بقت عاصمه ثقافيه لكن فى عهده كمان قامت دولة الادارسه المستقله فى المغرب (788) ، و دولة الاغالبه فى افريقيا (800). هرون الرشيد قسم دولته على ولاده التلاته الامين و المأمون و القاسم و ادا ولاية العهد للامين و بعدين للمأمون و بعدين للقاسم فلما مات قام صراع بين الامين و المأمون انتهى بقتل الامين سنة 813 و اتخربت بغداد و حل بيها الدمار.
تدهور الاحوال
عهد الخليفه المعتصم بالله بيعتبر نقطة تحول فى مصير الخلافه العباسيه انه كون جيش من الترك و بنى عاصمه جديده اسمها سامراء فضلت عاصمه للدوله لغاية ما الخليفه المعتضد بالله رجع العاصمه لبغداد. الخليفه الواثق بالله (842-847) مشى على سياسة ابوه فى الاعتماد على الترك و منحهم المناصب الكبيره فلما اتوفى اتدخلو فى مبايعة خلفه المتوكل (847-861) و حاولو يتدخلو فى الحكم فقام صراع بينهم وبينه انتهى بإنهم قتلوه و سيطرو على الخلافه لحوالى قرن.
الأحوال اتدهورت اكتر و اكتر و بقت الحاشيه و الحريم بيتدخلو فى ادارة الدوله و قامت صراعات بين قواد الترك و ثورات العلويين و ثورة الزنج (868-883) و ثورات القرامطه ، و فى الظروف دى ابتدت اجزاء من الدوله تستقل فقامت فى مصر دولة الطولونيين (868-905) و بعدها دولة الاخشيديين (935-969) و فى شمال افريقيا اسس الفاطميين دولتهم (909-969) و قدرو يستولو على مصر و يحكموها من 969 لـ 1171 لما قضى صلاح الدين الأيوبى على حكمهم.
فى خراسان فى شرق الدوله العباسيه قامت الدوله الطاهريه (820-872) و بعدين قامت الدوله الصفاريه فى سجستان (867-903) و الدوله الزيديه فى طبرستان (864-928) لكن فى سنة 874 قدر السامانيين انهم يسقطو الدولتين دول وعملو بخارى عاصمتهم و سيطرو على شرق الامبراطوريه العباسيه لغاية ما قضى عليهم الغزنويين و خانات تركستان.
فى الموصل و حلب اسس الحمدانيين دولتهم (929-1003) ، و لما لقى الخليفه الراضى فى بغداد انه مش قادر يدير الدوله راح مدى قيادة الجيش و ادارة الدوله لمحمد بن رائق امير واسط ، لكن الامور اتدهورت اكتر و دعا الخليفه المستكفى بالله (944-946) احمد بن بويه و بكده سيطر البويهيين على بغداد (945-1055) و اخدو من الخلفا العباسيين كل سلطاتهم الفعليه ، و اتحولت بغداد لمسرح للنزاعات لغاية ما الخليفه القائم بأمر الله (1031-1075) دعا طغرل بك زعيم السلاجقه لبغداد فدخلها سنة 1055 و فضل السلاجقه مسيطرين على بغداد لغاية سنة 1194 لما الخليفه الناصر لدين الله (1180-1225) انتهز فرصة ضعفهم فحرض عليهم خوارزم شاه ( ابو المظفر تتش ) (1172-1199) فهاجمهم و استولى على ممتلكات ليهم.
ظهور المغول و نهاية العباسيين
فى الفتره دى ظهر المغول بقيادة جنكيز خان و هاجم خوارزم (1221) و دمر المغول الدوله الخوارزميه بتحريض من الخلفا العباسيين ، و فى سنة 1258 هاجم هولاكو بغداد و دمرها و اعدم الخليفه المستعصم بالله و بكده انتهت الخلافه العباسيه فى بغداد ( شوف: سقوط بغداد).
الظاهر بيبرس احيا الخلافه العباسيه فى القاهره و كانت مجرد خلافه اسميه لكن كانت هى الخلافه الوحيده فى المنطقه بعد ما زالت الخلافه الفاطميه و الامويه و فضلت فى مصر لغاية ما الاتراك العثمانليه احتلو مصر سنة 1517 فى عهد الخليفه المتوكل على الله التالت (1466-1543) و نقلوه على استانبول و انتهت الخلافه العباسيه بالكامل.
شوف كمان
- ↑ مُعرِّف الملف الاستنادي المُتكامِل (GND): https://d-nb.info/gnd/4221900-0 — تاريخ الاطلاع: 28 اكتوبر 2020 — الرخصة: CC0