الخديوى توفيق باشا
{{
| |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
_-_TIMEA.jpg) | |||||||
| معلومات شخصيه | |||||||
| الميلاد | 15 نوفمبر 1852 | ||||||
| الوفاة | 7 يناير 1892 (40 سنة)[1][2] | ||||||
| مواطنه | .svg){kind=small} | ||||||
| الزوجة | الاميره امينه هانم | ||||||
| ابناء | عباس حلمى التانى، والأمير محمد على | ||||||
| الاب | الخديوى اسماعيل | ||||||
| الام | شفق نور هانم | ||||||
| اخوه و اخوات | |||||||
| عيله | عيلة محمد على | ||||||
| مناصب | |||||||
| رئيس وزرا مصر | |||||||
| في المنصب 10 مارس 1879 – 7 ابريل 1879 | |||||||
|
|||||||
| خديوى | |||||||
| في المنصب 26 يونيه 1879 – 7 يناير 1892 | |||||||
|
|||||||
| رئيس وزرا مصر | |||||||
| في المنصب 18 اغسطس 1879 – 21 سبتمبر 1879 | |||||||
|
|||||||
| معلومات أخرى | |||||||
| المهنه | سياسى | ||||||
| اللغه الام | عربى | ||||||
| اللغات المحكيه او المكتوبه | عربى، وعثمانلى | ||||||
| الجوايز | |||||||
 | |||||||
تعديل مصدري - تعديل  | |||||||
الخديوى توفيق (15 نوفمبر 1852 - 7 يناير 1892), اسمه محمد توفيق باشا, كان سادس حكام مصر من الاسره العلويه.[3] و هوا خديوى مصر و السودان خلال ال سنين 1879-1892م.[4]
حياته[تعديل]
هوا محمد توفيق بن اسماعيل بن ابراهيم باشا ابن محمد على باشا, و هوا الابن الاكبر للخديوى اسماعيل من مستولدته شفق نور هانم اللى ما كانتش ضمن زوجاته الاربع, و يمكن يكون بسبب عدم ارساله مع بقية ابنائه للدراسه فى اوروبا.
عهده[تعديل]
شهد عهده الثوره العرابيه, بغدها الاحتلال البريطانى اللى حصل على تاييده, و سنة 1884 سقطت الخرطوم فى ايد الثوره المهديه و اتقتل الحاكم الانجليزى للسودان تشارلز جورج جوردون, اصدر فى 1 مايو 1883 القانون النظامى, و اللى بمقتضاه شكل مجلس شورى القوانين.
حياته السياسيه و فترة حكمه[تعديل]
رئاسته الوزاره الاولى[تعديل]
شكل وزارته الاولى فى عهد والده (10 مارس 1879 - 7 ابريل 1879), و كانت بتضم وزيرين اوروبيين, و ما دمتش كتير, كان فيه خلاف بينها و بين مجلس شورى النواب, و استهدفت لحركة معارضه انتهت بسقوطها و تاليف وزارة محمد شريف الاولى.
حكومته[تعديل]
| الوزير | الوزاره |
|---|---|
| افلاطون باشا | نظاره الجهاديه والبحريه |
| ذو الفقار باشا | نظاره الخارجيه |
| مصطفى رياض باشا | نظاره الحقانيه, نظاره الداخليه |
توليه الحكم[تعديل]
استلم الحكم فى 26 يونيه 1879, بعد ما اجبر الانجليز و الفرنسيين ابوه الخديوى اسماعيل على ترك منصبه لما حاول استدراك ما فاته, و بعد ما غرق البلاد فى ديون اجنبيه ضخمه مهدت السبيل للاوروبيين للتدخل فى شئون البلاد, حاول اسماعيل التصدى للنفوذ الاجنبى, فاجبروه على ترك منصبه لاكبر ابنائه توفيق.
بعد توليه الحكم, استقالت نظارة شريف الاولى (7 ابريل 1879 - 5 يوليه 1879), بس الخديوى طلب منه تاليف نظاره جديده, فالفها فى (5 يوليه 1879), و اشترط على الخديوى تحكم وزارته بمقتضى دستور جديد, و قدم شريف ملامح الدستور الجديد بيشتمل على وجود مجلس للنواب, بيكون ليه الرقابه على اداره الدوله, رفض الخديوى توفيق داه, و الى سبب استقاله شريف باشا.
رئاسته الوزاره التانيه[تعديل]
راس وزارته التانيه فى فترة حكمه (18 اغسطس 1879 - 21 سبتمبر 1879), و ما استمرش كتير بسبب التدخل الاوروبى.
حكومته[تعديل]
| الوزير | الوزاره |
|---|---|
| ذو الفقار باشا | نظاره الحقانيه |
| عثمان رفقى | نظاره الجهاديه والبحريه |
| على ابراهيم باشا | نظاره المعارف العموميه |
| على حيدر باشا | نظاره الماليه |
| محمد مرعشلى باشا | نظاره الاشغال العموميه |
| محمود سامى البارودى باشا | نظاره ديوان عموم الاوقاف |
| مصطفى فهمى باشا | نظاره الخارجيه |
| منصور باشا | نظاره الداخليه |
انباع فى عهده حصة مصر فى ارباح قناة السويس (15%), وكانت مرهونه لبعض الماليين الفرنسيين من عهد اسماعيل, و بدا فقدت مصر الى بقى ليها من الفايده الماديه للقناه.
حاول الخديوى توفيق استرضاء الاوروبيين, فنفى المصلح السياسى جمال الدين الافغانى, و فرض كتير من القيود الماليه اللى طالب بيها دائنين مصر حسب قانون التصفيه الصادر سنة 1880, اللى خصص اكتر من نص ايرادات مصر لصالح الدين العام, و بدا قدر الاجانب يسيطرو على الاقتصاد المصرى.
اتذمر الضباط المصريون فى عهده من اضطهاد عثمان رفقى وزير الجهاديه (الحربيه) الجركسى, و اجحافه بحقوقهم و تفضيل الجراكسه و الاتراك عنهم, و قدمو عريضه لمصطفى رياض -رئيس النظار- فى فبراير 1881, للمطالبه بعزله. و بالرغم من تدبير مؤامره للقبض على اللى قدمو العريضه و احتجازهم بس زملاءهم قدرو يطلقو سراحهم, و راح الكل قصر عابدين و طلبو من الخديوى عزل وزير الحربيه, و اضطر الخديوى لعزله, و تعيين محمود سامى البارودى وزير للحربيه.
الثوره العرابيه[تعديل]
مقاله مفصله: الثوره العرابيهاحمد عرابى عمل ثوره فى 9 سبتمبر 1881, و كان من مطالبها: عزل رياض باشا, و تشكيل مجلس النواب, و زيادة عدد الجيش لـ 18 الف جندى, فبادر الخديوى بعزل الوزاره, و كلف شريف باشا بتشكيل وزاره جديده, فكون وزاره وطنيه فى 14 سبتمبر 1881, فبدا الاستعداد لاجراء انتخابات النواب, و شريف حط دستور للبلاد, بيتضمن توسيع اختصاصات المجلس, و خلا الوزاره مسئوله قدامه, و غيرها من المزايا, عدا حق المجلس فى مناقشة الميزانيه.
قصف الاسكندريه[تعديل]
اتطورت الحوادث بعد مذبحه الاسكندريه (11 يونيه 1882), اللى راح ضحيتها عدد من المصريين و الاجانب, و اتالفت وزاره جديده برئاسه راغب باشا, و فضل عرابى وزير للحربيه, بس الوزاره الجديده فشلت فى اعادة الهدوء للبلاد.
النظارات اللى اتشكلت فى عهد الخديوى محمد توفيق[تعديل]
شهد تشكيل 10 نظارات من 26 يونيه 1879 الى 8 يناير 1892 و هيا:
- نظاره محمد شريف باشا الثانيه (5 يوليه 1879 – 18 اغسطس 1879)
- نظاره الخديوى توفيق الثانيه (18 اغسطس – 21 سبتمبر 1879)
- نظاره مصطفى رياض باشا الاولى (21 سبتمبر 1879 – 10 سبتمبر 1881)
- نظاره محمد شريف باشا التالته (14 سبتمبر 1881 – 4 فبراير 1882)
- نظاره محمود سامى البارودى باشا (4 فبراير 1882 – 26 مايو 1882)
- نظاره اسماعيل راغب باشا (18 يونيه 1882 – 21 اغسطس 1882)
- نظاره محمد شريف باشا الرابعه (21 اغسطس 1882 – 7 يناير 1884)
- نظاره نوبار باشا الثانيه (10 يناير 1884 – 9 يونيه 1888)
- نظاره مصطفى رياض باشا الثانيه (9 يونيه 1888 – 12 مايو 1891)
- نظاره مصطفى فهمى باشا الاولى (14 مايو 1891 – 17 يناير 1892)
زياراته[تعديل]
سنة 1881 زار لمدينه بورسعيد المدخل الشمالى لقناة السويس و اتفقد احوال المدينه و لما شاف جامع القريه لمس معاناة المصلين فى وصولهم ليه و الصلاه فاصدر امر لديوان الاوقاف بانشاء جامع تانى و انشاء مدرسه ملحقه بيه لتربية الاطفال, و احتفل فى سبعه ديسمبر سنة 1882 باقامة اساس الجامع و اللى اتعرف باسم – الجامع التوفيقى -
وفاته[تعديل]
توفى فى قصر حلوان بالقاهره فى 7 يناير 1892.
زوجاته وابنائه[تعديل]
اتجوز من قريبته الاميره امينه هانم الهامى بنت ابراهيم الهامى باشا ابن عباس حلمى الاول بن احمد طوسون باشا بن محمد على باشا وذلك سنه 1873, و خلف منها:
- الخديوى عباس حلمى التانى.
- الامير محمد على.
- الاميره نازلى هانم.
- الاميره خديجه هانم.
- الاميره نعمه الله.
معرض صور[تعديل]
ضريح الخديوى توفيق
الخديوى توفيق وقرينته امينه الهامى
الخديوى توفيق فى السينما و التلفزيون[تعديل]
- سنة 1992: مسلسل بوابة الحلوانى, و عمل دور الخديوى توفيق الفنان ياسر جلال فى الجزء التانى و التالت و الفنان احمد شاكر عبد اللطيف فى الجزء الرابع.
- سنة 2004: مسلسل مصر الجديده, و عمل دور الخديوى توفيق الفنان سمير حسنى.
- سنة 2014: مسلسل سرايا عابدين, و عمل دور الخديوى توفيق صغيرا الفنان احمد خالد عنان وجسد شخصيته يافعا الفنان محمد الشرنوبى.
لينكات برانيه[تعديل]
- الخديوى محمد توفيق – صور وتسجيلات صوتيه و مرئيه على ويكيميديا كومونز
- الخديوى محمد توفيق معرف مخطط فريبيس للمعارف الحره
- الخديوى محمد توفيق معرف شخص فى معرض الصور الوطنى (لندن)
- الخديوى محمد توفيق معرف ملف المرجع للتحكم بالسلطه فى WorldCat
- الخديوى محمد توفيق معرف النظام الجامعى للتوثيق
- الخديوى محمد توفيق معرف جران منشورات الموسوعه الكتالانيه
- 0000 8380 5488 الخديوى محمد توفيق المعرف المعيارى الدولى للاسماء
- الخديوى محمد توفيق ليبريس-مسار
- الخديوى محمد توفيق معرف الشبكات الاجتماعيه وسياق الارشيف
- الخديوى محمد توفيق معرف رودوفيد
مصادر[تعديل]
- ↑ مُعرِّف موسوعة بريتانيكا على الإنترنت (EBID): https://www.britannica.com/biography/Muhammad-Tawfiq-Pasha — باسم: Muhammad Tawfiq Pasha — تاريخ الاطلاع: 9 اكتوبر 2017 — العنوان : Encyclopædia Britannica
- ↑ معرف الشبكات الاجتماعيه: https://snaccooperative.org/ark:/99166/w6h25d01 — باسم: Tewfik Pasha — تاريخ الاطلاع: 9 اكتوبر 2017
- ↑ Tawfiq Pacha sur grandorientarabe.org (en ligne). Archived 2017-08-08 at the Wayback Machine
- ↑
{{cite web}}: Empty citation (help)
| ||||
|---|---|---|---|---|
صور و ملفات صوتيه من كومنز
