فيبوناتشى

فيبوناتشى
Portrait by unknown artist
الاسم وقت الميلاد	c. 1170
تاريخ الوفاه	c. 1250 (aged around 80)
جنسيه	Italian
سبب الشهره	Fibonacci number Introduction of digital notation to Europe
ديانه	Catholic
الاب و الام	Guglielmo Bonacci

ليوناردو بيزانو بوجولو (1170م - 1250م) المعروف دلوقتى بـ فيبوناتشى هوا عالم رياضيات ايطالى بيعتبره البعض اكتر عالم رياضيات موهوب فى العصور الوسطى.

شهرته

فيبوناتشى معروف للعالم الحديث بالحاجات دى:

1. نشر نظام الارقام العربى فى اوروبا.
2. حسبة اسمها متتالية فيبوناتشى.

تمثال فيبوناتشى الموجود فى المقبرة التاريخية فى بيزا

سيرته الذاتية

اتولد فيبوناتشى فى بيزا بايطاليا حوالى سنة 1170م ابوه جوجليلمو بوناتشى كان تاجر ايطالى غنى وكان مسئول عن السوق التجارى لبيزا فى الجزاير. لما كان فيبوناتشى صغير كان بيسافر مع ابوه عشان يساعده وهناك اتعلم نظام الارقام العربى فى مدينة بجاية، الجزاير على ايد علماء أمثال ابو مدين (او سيدي بومدين)، ابن حمد، عبد الحق الاشبيلي وابو حميد الصغير.

لما عرف ان النظام ده اسهل واحسن من النظام الرومانى سافر فيبوناتشى لبلاد حوض البحر المتوسط عشان يدرس على ايد علما الرياضيات العرب اللى كانوا فى الزمن ده. رجع فيبوناتشى من سفره لبيزا حوالى سنة 1200م وفى سنة 1202م نشر اللى اتعلمه فى كتاب اسمه ليبر اباتشى (Liber Abaci) بالعربى كتاب الحساب ومن خلال الكتاب ده قدم نظام الارقام العربى لاوروبا.

ليوناردو بقى الضيف المحبب لـ فريدريك التانى اللى كان بيحب العلوم والرياضيات وفى سنة 1240م كرمت جمهورية بيزا ليوناردو بانها خصصتله مرتب. كان فيبوناتشى مهتم بالحسابات التجارية نتيجة سفره مع ابوه التاجر وفى دراسة اتعملت عليه اكتشفوا انه كان بيستخدم طرق فى حسابات البورصة.

فى القرن التسعتاشر اتعمل تمثال لفيبوناتشى فى بيزا. النهاردة التمثال ده موجود فى المعرض الغربى للمقبرة التاريخية فى ميدان الكاتدرائية فى بيزا, ايطاليا.

حسبة فيبوناتشى

صفحة من كتاب ليبر اباتشى

لو اعتبرنا ${\mathcal {F}}_{n}$${\mathcal {F}}_{n}$ العنصر n للمتوالية الرياضية ، فإن

$\forall n\in \mathbb {N} ,{\mathcal {F}}_{n+2}={\mathcal {F}}_{n+1}+{\mathcal {F}}_{n}$$\forall n\in \mathbb {N} ,{\mathcal {F}}_{n+2}={\mathcal {F}}_{n+1}+{\mathcal {F}}_{n}$

و ${\mathcal {F}}_{1}=1,{\mathcal {F}}_{2}=1$${\mathcal {F}}_{1}=1,{\mathcal {F}}_{2}=1$ (نعتبر ${\mathcal {F}}_{0}=0$${\mathcal {F}}_{0}=0$).

فى الحسبة دى كل رقم هو مجموع الرقمين اللى قبليه وبتبتدى بـ:1,0 وتكون الحسبة: 13,8,5,3,2,1,1,0 وهكذا

ومن خصايص الحسبة دى ان ناتج قسمة اى رقم على الرقم اللى قبله بتخليه يقرب شوية بشوية من الرقم الدهبى اللى قيمته

$\varphi ={\frac {1+{\sqrt {5}}}{2}}\simeq 1,6180339887...$$\varphi ={\frac {1+{\sqrt {5}}}{2}}\simeq 1,6180339887...$

كتبه

من الكتب اللى الفها فيبوناتشى:

• ليبر اباتشى (Liber Abaci) بالعربى كتاب الحساب.
• ليبر كوادراتورم (Liber Quadratorum) بالعربى كتاب المربعات.
• براكتيكا جومتيرى(Practica Geometriae) خلاصة علم الهندسة و حساب المثلثات.

مصادر

فيه فايلات فى تصانيف ويكيميديا كومونز عن:

فيبوناتشى