الجامع الازهر

الأزهر - القاهره.

الجامع الازهر، القاهرة، مصر، بناه جوهر الصقلى قائد المعز لدين الله الفاطمى سنة 970، و اتعملت فيه أول صلاة جمعه سنة 972. لما اتبنى كان بيتكون من تلت ايوانات حوالين الصحن، اكبرها كان ايوان القبله، و كان فيه خمس أروقه. بعد كده على مر السنين و العهود اتعملت فيه زيادات، اهمها فى عصر الدوله المملوكيه. مساحته دلوقتى حوالى 12.000 م مربع.

الجامع الأزهر اتبنى فى الأصل للصلا،و فى الأول اقتصرت الحلقات الدراسيه اللى كانت بتتعمل فيه على الدعايه للحكم الفاطمى و نشر الفقه الشيعى. الوزير ابن كلس كان من أول اللى درسوا فيه، وعين 37 فقيه للتدريس و طلع لهم مرتبات شهريه و اداهم سكن.

بعد ما قضى صلاح الدين الأيوبى (1137 - 1193) على الدوله الفاطميه و حول مصر للمذهب السنى سنة 1171، اتوقفت صلاة الجمعه فيه لغاية ما رجعها السلطان الظاهر بيبرس (حكم 1260 - 1277) .

فضلت الدراسه فى الجامع الأزهر بنظام الحلقات حوالين الشيخ المدرس لغاية ما صدر أول قانون للأزهر سنة 1872 بينظم طريقة اللحصول على شهادة العالميه و درجاتها. فى زمن محمد عبده (مفتى مصر مش شيخ الازهر) اتعملت فى الازهر لجنة اداره دايمه عشان تشرف على التدريس و نظام الأروقه. و فى سنة 1896 صدر قانون كساوى العلما و درجاتهم، و بعد كده اتعملت لايحة مرتبات، و اتنظمت شئون الأساتذه و الطلاب. اتضافت للمناهج مواد جديده زى الأخلاق و الحساب و الجبر و الهندسه و التاريخ الاسلامى، و تقويم البلدان. و فى سنة 1911 صدر قانون ينظم الدراسه فى مراحل، لكل منها نظام، و مواد تعليميه خاصه بيها. فى سنة 1930، وقت الشيخ المراغى، صدر قانون مهم حول الازهر لجامعه اسلاميه. و اتطورت الدراسه فيه بقوانين 1936 و 1937 و 1938.

جامعة الأزهر

فى سنة 1961 صدر قانون تطوير الأزهر اللى نظم المعاهد الدينيه، و الدراسات العاليه فى كلياته التلاته: أصول الدين، و الشريعة، و اللغه العربيه. و بمقتضى القانون ده اتعملت كليات جامعيه مدنيه جنب التلت كليات الدينيه.

بيتبع الأزهر معاهد ابتدائيه و اعداديه و ثانويه. وبييجى لجامعة الازهر طلاب من برا مصر من دول كتيره عشان يدرسوا.

الازهر، زائد انه جامعه، مؤسسه دينيه مهمه، وشيخ الازهر منصب مهم جدا فى الحكومه المصريه و بيعينه رئيس الدوله المصريه. فى الوقت الحالى، شيخ الازهر هو فضيلة الإمام الأكبر احمد محمد الطيب. الأزهر كجامع بيتبع وزارة الأوقاف مش مشيخة الأزهر، و مقر الجامعه فى مدينة نصر و الدراسه.

من أشهر شيوخ الأزهر

حسونة بن عبد الله النواوى، (1909)، و محمد مصطفى المراغى (1928 - 1930) و (1935 - 1945)، و مصطفى عبد الرازق (1945 - 1947)، و محمود شلتوت (1958 - 1963)، و محمد سيد طنطاوى (1996-2010). شيخ الازهر الحالى هو الدكتور احمد محمد الطيب.

مراجع

• المقريزي: السلوك لمعرفة دول الملوك (9أجزاء)، دار الكتب، القاهرة 1996.