لغه امازيغى
| امازيغى | ||
|---|---|---|
| Tamaziɣt | ||
| نطق | [tʂæmæzɪɣtʂ] | |
| بيتكلموها فى | شمال افريقيا | |
| مجموع اللى بيتكلموها | ~ 30 مليون | |
| عيلة اللغه | افرو-اسياوى
| |
| سيستيم الكتابه | لاتينى، تيفيناغ | |
| كود اللغه | ||
| ISO 639-1 | مافيش | |
| ISO 639-2 | – | |
| ISO 639-3 | – | |
| خلّى بالك: الصفحه دى ممكن يكون فيها رموز ألف-به دوليه صوتيه مكتوبين بالUnicode (مساعده). | ||
اللغه الامازيغي (Tamaziɣt, نطق: تامازيغت) هى لغه من عيلة اللغات الافرو-اسيويه, الامازيغى الحديث متفرع لفرعين اساسيين فرع شمالى و فرع جنوبى و بينتشر اللى بيتكلموه فى شمال افريقيا من اول المغرب لحد مصر (واحة سيوه وجارا) و البلاد اللى بينهم: الجزاير, تونس, ليبيا, مالى و النيجر و في بردو ناطقين بالامازيغى فى اوروبا الغربيه, امريكا, كندا. اثرت و تأثرت اللغه الامازيغيه باللغات اللى اتحكت بيهم فى تاريخها الطويل زى المصرى القديم, العبرى, الفينيقى, اليونانى, اللاتينى, التوركى, العربى و قريب الفرنساوى و الاسبانى. الامازيغى لغه رسميه فى دولتين: المغرب والجزاير. ما فيش معلومات رسميه للعدد الحقيقى للى بيتكلمو امازيغى بس اللغويين بيقدرو عددهم بحوالى 60-65 مليون.
المحتويات
التوزيع الجغرافى[تعديل]
الامازيغى منتشر على مساحه كبيره فى شمال افريقيا.
الحاله الرسميه[تعديل]
اللغه الامازيغيه بتعتبر لغه رسميه في المغرب و الجزاير, و لغه وطنيه في مالي و النيجر.
الامازيغى فى مصر[تعديل]
لسه في مصر منطقتين بيتكلمو امازيغى: واحة سيوه وواحة جاره. والامازيغى في المنطقتين دول مهدد بالانقراض.
فى حوالى 20.000 مصرى بيتلكم امازيغى فى المنطقتين دول,[1] و العدد لسه بيتراجع و ده راجع لعدة اسباب. فى بعض الآباء السيويين بيحتقرو اللغه الامازيغيه, وبيعتقدو ان ابناءهم حيكونو متحضرين و ينجحو فى دراستهم لو تركو لغتهم و تعلمو فى مكانها العربى.
التاريخ[تعديل]
قواعد اللغه الامازيغى[تعديل]
الضمائر[تعديل]
| الضمائر المنفصلة | |
|---|---|
| انا | nekk |
| انتا | keyy (تنوعات: cekk, ketc) |
| انتى | kemm |
| هوا | netta |
| هيا | nettat |
| احنا | nekkʷni |
| احنا (مؤنث) | nekkʷnti |
| انتو | kʷnni, kenwi |
| انتو (مؤنث) | kʷnnimti |
| هما | nitni |
| هما (مؤنث) | nitnti |
الاعداد[تعديل]
| مذكر | مؤنث | |
|---|---|---|
| 1 | yan, ijj | yat, ict |
| 2 | sin | snat |
| 3 | kraḍ | kraḍt |
| 4 | kkuẓ | kkuẓt |
| 5 | semmus | semmust |
| 6 | sḍis | sḍist |
| 7 | sa | sat |
| 8 | tam | tamt |
| 9 | tẓa | tẓat |
| 10 | mraw | mrawt |
لغات مجاوره[تعديل]
- المصرى
- لهجات عربيه مغاربيه
