المغرب

خريطه المغرب

علم المغرب

المغرب، المملكة المغربية، المملكة المغربية الشريفية ، مراكش (فرنساوى: Royaume du Maroc)‏، هى مملكه كبيره وليها تاريخ عريق فى شمال افريقيا، لغتاها الرسميتين هما: الامازيغيه و العربيه. بتطل على البحر المتوسط و المحيط الاطلنطى و جبل طارق، و ليها حدود مع الجزاير و موريتانيا و اسبانيا.

عدد سكان المغرب 33 مليون انسان و مساحتها 175,186 ميل ²‏ ‏(453,730 كم²‏)، و لما تشمل الصحرا الغربية المتنازع عليها، تزيد مساحة اراضى مملكة المغرب ل 274,460 ميل ²‏ (710,850 كم ²)‏.

اكبر مدينة فى المغرب هى الدار البيضاء (تادّارت تومليلت او كازابلانكا) و العاصمة السياسية بتاعتها هى الرباط. المغرب فيها ثقافه و فنون عريقه و لعبت الدور الرئيسى فى حضارة الاندلس و ده انعكس على الشخصيه المغربيه الحديثه المتذوقه للثقافه و الفن.

جغرافية و اقتصاد المغرب

الطرق الحديثه بتنتشر فى المغرب.

بتنقسم المغرب لكذا منطقه طبيعيه كل منطقه ليها ميزه خاصه و هى : جبال الريف و حوض نهر سبو و نجود المحيط الاطلنطى و سلسلة جبال اطلس و المغرب الشرقى و المغرب الصحراوى. منطقة نجود شاطىء الاطلنطى منطقه خصبه بتشتهر بزراعة القمح و الفواكهو الخضار. و فى المغرب كذا بحيره اهمها فى جبال اطلس زى بحيرة سيدى على و البحيره الزرقاء و ادلى و غيرها.. أهم الانهار فى المغرب هى نهر ام الربيع و نهر ابو الرفراق وسبو و فروعه و وادى درعه.

بيعتمد اقتصاد المغرب على الزراعه، و تربية المواشى، و محصولات الغابات الواسعه زى شجر الزان الاخضر و الأرز و الصنوبر ، و صيد الاسماك (اهم مراكزه فى أسفى و أغادير و فضاله و العرائش). و المغرب غنى بالمعادن زى الفوسفات و الحديد و الفحم الحجرى و الرصاص و المنجنيز و النحاس و الزنك و القصدير و الكوبلت. و فيه فى المغرب صناعة دباغة الجلود والمنتجات و القدر النحاس و النسيج و الصابون و المطاط و الورق، و بتستغل الطاقه المتولده من السدود اللى اتبنت بين الوديان. و اتطورت السياحه فى المغرب و بقت من المصادر المهمه للدخل القومى.

و بتعتبر كازابلانكا ( الدار البيضاء ) المركز الرئيسى للمواصلات الجويه. و اهم موانى المغرب : مرسى الدار البيضاء و مينة فضاله و القنيطره و أسفى و أغادير و طنجه و العرائس و كلها بتطل على المحيط الاطلنطى و على البحر المتوسط فيه مينة الناظور.

التاريخ

جامع الكتبية فى مراكش تحفه من التراث المغربى.

المغرب بلد امازیغی عريق موقعه ملتقى للثقافات الاوروبيه و الاسلاميه و الإفريقيه. اتوالى على حكم المغرب ملوك كبار و دول سابوا اثارات و تحف رائعه ليها طابع مميز. علاقة المغرب بمصر علاقه قديمه و كويسه بتدل عليها مراسلات سلاطين مصر و ملوك المغرب ، و حجاج المغرب كانوا بيعدوا على مصر فى روحتهم وجيتهم و كان فيه مجتمع مغربى عايش فى القاهره و اسكندريه و كان منهم عسكر فى الجيش المصرى و كانت فيه اسواق للمغاربه و لسه لغاية النهارده موجوده فى القاهره اماكن بإسم المغاربه زى عطفة المغاربه و زاوية سيف المغربى و عطفة المغربى و درب المغاربه و غيرها. الدارسين و اهل العلم المغاربه كان ليهم رواق مخصص فى الجامع الازهر فى القاهره اسمه " رواق المغاربه " غرب صحن الجامع و ليه باب اسمه " باب المغاربه ". من اشهر المؤرخين المغاربه اللى اتمصروا و عاشوا فى اسكندريه كان النويرى الاسكندرانى اللى كتب كتاب " الإلمام " المشهور عن وقعة اسكندريه. و من مشاهير الصوفيه اللى ليهم معزه عند المغاربه و المصريين السيد البدوى اللى اتولد فى مدينة فاس المغربيه و ليه جامع مشهور بإسمه فى طنطا فيه مقامه و ابو العباس المرسى اللى ليه جامع فى اسكندريه و غيرهم.

المغرب فيها اثار كتيره من كذا عصر منها الرومانى و الاسلامى و من اشهر الاثار الاسلاميه جامع الكتبيه فى مراكش و جامع حسان فى الرباط (من أثار يعقوب المنصور) و المدارس المرينيه فى فاس اللى بترجع للقرنين تلتاشر و اربعتاشر.

تاريخ المغرب تاريخ قديم و عريق بنا فيها الفنيقيين كذا مركز على سواحلها زى طنجه و مليله و العرائش. فى القرن الساتت بقت مراكز الفنيقيين تابعه للقرطاجيين و بعدين اخدها و بقت العاصمه هى مدينة وليلى و فى القرن الخامس استوطنها الوندال و بعدين اخدها البيزنطيين (533) و العرب (683). و اتأسست امارات مستقله زى "بنو مدرار" فى سلجماسه. و حصلت فوضى لغاية ما جه "ادريس بن الحسن" و اسس دولة الأدارسه و اتبنت مدينة فاس و جامع القرويين (859)، و بعدهم جم الفاطميين لغاية ما ضعفت دولتهم و انفصلت الاجزاء الغربيه و كونت دويلات صغيره.

المرابطين قدرو يوحدو المغرب لأول مرة (1053-1147) و من أهم ملوكهم كان يوسف ابن تاشفين اللى اسس مدينة مراكش (1062) ، و على بن يوسف اللى فى فترة حكمه قدر المغاربه يخضعو ملوك الطوائف فى الاندلس، و ظهر الموحدين بزعامة "ابن تومرت" و خلفه "عبد المؤمن على" (1130) اللى اخد مدينة فاس (1145) و قضى على المرابطين و خلفه ابنه "يوسف بن عبد المؤمن" (1163) اللى وحد الاندلس و المغرب و انتصر ابنه "يعقوب المنصور" على الاسبان فى معركة الاراك سنة 1195. المغاربه عملوا جهد كبير للمحافظه على الأندلس و خاضوا حروب كبيره لكن اللاتين اتحدوا ضدهم و شنوا عليهم حروب صليبيه ضخمه كانت جزء من الحروب الصليبيه على مصر و الشرق كان صعب الصمود قدامها بسبب كبر حجم الجيوش المهاجمه و بسبب الخلافات اللى حصلت مابين ملوك الأندلس اللى اتعرفوا بـ ملوك الطوائف.

ابن بطوطه عاش فى عصر بنى مرين و زار مصر و وصفها بأم البلاد.

بعد افول نجم دولة الموحدين قامت على انقاضها دولة المرينيين (بنو مرين) و كان من اشهر ملوكهم "ابو الحسن على" و ابنه "عنان المرينى" و ايامهم وصلت المغرب لدرجه كبيره من التقدم العلمى و التحضر.

الرحاله "ابن بطوطه" صاحب الكتاب المشهور "تحفة النظار فى غرائب الأمصار و عجائب الأسفار" عاش فى عصر دولة المرينيين و بيعتبر من اشهر المغاربه و زار مصر فى عهد السلطان الناصر محمد بن قلاوون و انبهر بيها و وصفها بإنها ام البلاد.

بعد المرينيين حكم الوطاسيين (1470) و فى عصرهم احتل الاسبان و البرتغاليين مدينة سبته و طنجه و مليله و غيرها من مدن السواحل ، و بعد المرينيين اسس "محمد القائم بأمر الله" دولة الاشراف السعديين (1510-1659) و خلفه السلطان احمد الرابع و عمل نهضه اقتصاديه كبيره و انتصر ع البرتغاليين فى معركة وادى المخازن (القصر الكبير) سنة 1578.

التدخل الاجنبى

فى القرنين السبعتاشر و التمنتاشر انتشرت القرصنه على السواحل و بقت للقراصنه مراكز على البر المغربى و ابتدى الاوروبيين يطمعو فى المغرب، لكن الدول الاوروبيه اتفقو فى مؤتمر مدريد سنة 1880 على انهم يحافظو على استقلالها و انتهاج سياسة الباب المفتوح فى التجاره، لكن حصلت خلافات بينهم، و على الرغم من إن فرنسا و انجلترا عملو الاتفاق الودى سنة 1904 لكن فضل الخلاف قايم بينهم، و فى الاخر اتوصلت الدول الكبرى فى مؤتمر الجزيره الخضرا سنة 1906 للسماح لفرنسا و اسبانيا بحط قوات بوليسيه تحت اشراف فرنساوى اسبانى، و فى اواخر سنة 1911 غزتها الجيوش الفرنساويه و الاسبانيه و نزل الاسبان على ساحل المغرب الشمالى و زحف الفرنساويه على مدينة فاس، و فى 30 مارس 1912 فرض الفرنساويه و الاسبان حمايتهم ع المغرب و اتقسمت مراكش لمنطقتين واحده فرنساويه و التانيه اسبانيه و عملو طنجه منطقه دوليه.

استقلال المغرب

ثار المغاربه و قاومو و كانت ثورة الريف سنة 1921 بقيادة الامير "عبد الكريم الخطابى" من اشهر الثورات دى. و وقت الحرب العالميه التانيه نزلت قوات انجليزيه و امريكيه و احتلت المغرب. و كان السلطان محمد الخامس (او سيدى محمد بن يوسف) بيناصر الحركه الوطنيه المغربيه و بيشجعها فنفته فرنسا سنة 1952 لكن اضطرت بعد سنتين ترجعه لعرشه و اعترفت بإستقلال المغرب و وحدته فى مارس 1956 و عملت اسبانيا زيها فى ابريل من نفس السنه، و اعلنت الدول الغاء منطقة طنجه الدوليه فرجعت تانى للمغرب و انضم المغرب للأمم المتحده (1956).

بعد وفاة الملك محمد الخامس سنة 1961 خلفه ابنه الحسن التانى. و فى سنة 1971 اتكشفت مؤامره عليه اتدبرت بره المغرب و بعدها بسنه حصلت محاولة اغتيال اتزعمها الجنرال اوفقير المقرب ليه و اللى انتحر بعدها.

الملك محمد السادس و الإصلاحات

اتوفى الملك الحسن التانى سنة 1999 و خلفه ابنه الشاب محمد السادس من 23 يوليه 1999 اللى بذل جهد كبير للنهوض بالبلاد و عمل اصلاحات سياسيه و واجه مشكلة نزاع الصحراء مع جبهة البوليساريو بالتفاوض ، و بعقلية شابه طموحه عمل اصلاحات فى مجالات كتيره للنهوض بالمغرب و تنميته.

على طريق الإصلاح و التحديث أعلن الملك محمد السادس فى 18 يونيه 2011 عن عمل استفتاء شعبى لتغيير الدستور بمواد تحد من صلاحيات الملك و إقامة نظام ملكى برلمانى و توسيع سلطات الوزير الاول المغربى اللى حايكون رئيس الحكومه ، و تغييرات تعزز مكانة الست المغربيه و المساواه بين الست و الراجل فى الحقوق و الحريات المدنيه و السياسيه و الاقتصاديه و الاجتماعيه و الثقافيه و البيئيه ، و الاعتراف باللغه الامازيغيه كلغه رسميه فى المغرب

.

مصادر

• الموسوعة الثقافية، مؤسسة فرانكلين للطباعة والنشر، القاهرة - نيويورك 1972.

فيه فايلات فى تصانيف ويكيميديا كومونز عن:

المغرب