علاجات التخن
العلاج الرئيسى للتخن بيعتمد اساسن على ريجيم و مجهود حركى و ادوية و عمليات. انظمه الريجيم ممكن تعمل تنزيل وزن فى فتره قليله لكن بتبقى المشكله هى فى المحافظه على الوزن ده والريجيم بيعتمد على اكل ب سعرات حراريه قليله وتغيير فى نظام حياه الشخص مع شويه مجهود . فى العموم 20% بس من البشر هما اللى قدروا يحافظو علا تنزيل وزنهم مده طويله . وبالتفصيل : 67% من البشر هما اللى ادرو ينزلوا من وزنهم 10% ويحافظو عليه او يستمرو فى التنزيل خلال سنه . متوسط الوزن النازل اللى اتحافظ عليه كان اكتر من 3 كيلوجم او 3% من كتله الجسم واللى ممكن يستمر ل5 سنين . تنزيل الوزن مفيد صحيا وخصوصن ان فيه دراسه بتتوقع انخفاض المشاكل المرضيه مع الريجيم . فيه ادويه بتخسس فعلا لكن للاسف ساعات بيمنعو انتاج الادويه الكويسه بحج كتيره و يخلو الادويه اللى مش نافعه لاسباب كتيره. طبعا لازم الادويه يوصفها دكتور شاطر بعد الكشف عشان ما تضرش
فى حاله التخن الرهيب علاج التخن هوا الجراحه زى شفط الدهون لكن مخاطرها الكتير وسعرها الغالى خلى العلما يتحمسو انهم يدورو علا علاجات جديده .
الرجيم[تعديل]
مقاله مفصله: ريچيمالرجيم بيعتمد انه يألل وزن الجسم عن طريق الاكل ودا بيتئسم لاربع انواع : (1) رجيم دهون ؤليله (2) ريجييم كربوهيدات قليله (3)ريجييم سعرات ئليله (4)ريجييم سعرات ؤليله جدن . فيه تحليل آل انه مفيش فرء كبير بين اول تلات انواع من الرجيم (سعرات ؤليله - دهون ؤليله - كربوهيدرات ؤليله ) واللى كان معدل تنزيلهم 2-4 كيلو فى كل الدراسات اللى اتحللت .
رجيم دهون ؤليله
ودا بيعتمد على تقليل اكل الدهون واللى بيحصل معاه نقص استهلاك السوعرات ( ولو انه مش بشكل متعمد ). فيه تحليل ل12 دراسه على مدار 2-12 شهر قال ان الريجييم ده بينزل 3.2 كيلوجم مع اكل عادى .
رجيم كربوهيدرات ؤليله
الاكل بيكون فيه اعتماد اكتر ع الدهون والبروتينات ( بالمقارنه ) ودا اكتر نوع ريجيم مشهور فى الجرايد لكنه مش متفضل من جمعيه القلب الامريكيه . مراجعه ل107 دراسه وجدت انه مفيش تنزيل وزن مع النوع ده من الرجيم الا لو أل معاه السعرات الحراريه . و عمومن مفيش اثار جانبيه لنوع الريجيم ده حد اكتشفها .
رجيم سعرات ؤليله
ودا بيعتمد علا تنزيل الطائه من500-1000 سعر حرارى فى اليوم . واللى ممكن ينزل 0.5 كيلو فى الاسبوع . مؤسسات الصحه الوطنيه راجعت 34 تجربه عشان تشوف نتايج الريجييم ده وقالت انه ممكن يقلل كتله الجسم 8% خلال 3-12 شهر .
رجيم سعرات ؤليله جدن
بيعتمد علا تنزيل 200-800 سعر فى اليوم ( من الدهون والكربوهيدرات ومش البروتين ) .بيعتمد على تجويع الجسم ومعدل تنزيله من 1.5-2.5 كجم . الريجييم ده مش مفضل للاستخدام العام لانه بيكون معاه اثار جانبيه زى ضعف العضلات وزياده احتمالات النقرص واضطرابات فى املاح الجسم ( من المشاكل الكبيره ) عشان كده لازم يتابع مع دكتور .
المجهود[تعديل]
الحركه بتستهلك طاءه بتيجى من الدهون والجيلايكوجين ( كربوهيدرات - جلوكوز ( متخزن فى الجسم )). ولان عضلات الرجل كبيره فالمشى والجرى وركوب العجل هما احسن الطرق لحرق الدهون لان الجسم بيستخدمها كبنزين . الجرى مش مفضل للى عندهم مشاكل فى الروكب وبتبقى السباحه احسن ليهم .
تحليل عملته Cochrane Collaboration ل43 تجربه لقو ان المجهود - لوحده - بيأدى لتنزيل محدود للوزن .مع الريجييم , الجمهود بيساهم فى تنزيل 1.0 كيلو زياده عن الريجييم لوحده . ولو المجهود زياده ممكن ينزل 1.5 كيلو . ورغم ان تاثيرات عمايل المجهود ع البشريه متواضعه , لكن الاكيد انه فيه علاقه طرديه بين ثبات نزول الوزن والمجهود المبذول وخصوصن لو كان مجهود شاق . على مدار 20 اسبوع من التمارين العسكريه الاساسيه وبدون اى موانع اكل لقو ن المجندين الجداد بيقلوا 12.5 كيلوجم. ميزه المجهود هوا فى الحفاظ على الوزن.
مراجعه نظاميه اكتشفت ان الناس اللى بيستعملو عجل المشى ( الاجهزه الرياضيه اللى بعداد ) لمده 18 اسبوع فى المتوسط زاد نشاطهم 27% وقل ال بى ام اى BMI عندهم 0.38 .
فى مدينه بوجوتا فى كولومبيا بيقفلوا 113 كم من الطرق ( 70 ميل ) كل يوم حد وفى الاجازات عشان يشجعو الناس ع الحركه .الطرق الفاضيه من العربيات واحده من طرء مكافحه الامراض المزمنه ومنها التخن .
ادويه[تعديل]
مقاله مفصله: ادويه التخسيس
فيه دوايين متوافئ عليهم من اداره الاغذيه والادويه الامريكيه FDA للاستخدام ع المدى الطويل هما اورليستات orlistat الاسم التجارى زينيكال Xenical من شركه روش ROCHE واللى بيقلل امتصاص الدهون من الامعاء عن طريق انه بيقلل انزيم اسمه ليبيز lipase. والدوا التانى هوا سيبوترامين sibutramine والاسم التجارى ميريديا Meridia من شركه ابوت Abbott واللى بيشتغل ع المخ ( بيزود شغل سيروتاينين و نورادرينالين و دوبامين ) وشغله قريب من شغل بعض ادويه الاكتئاب وبيجى من الدوا ده سده نفس .
فيه ادويه تانيه زى ريمونابانت Rimonabant الاسم التجارى اكومبليا Acomplia والدوا ده بيشتغل عكس الحشيش ( block ) لانهم اكتشفوا ان الحشاشين بيعانوا من حالات صوصوه فى البطن من الجوع . الدوا ده معتمد فى اوروبا لعلاج التخن لكنه لسه مش معتمد فى امريكا و كانادا بسبب انهم مش متاكدين من الامان بتاعه .
الوزن اللى بينزل مع الادويه دى بيعتبر متواضع واللى بيكون حوالى 2.9 كجم مع زينيكال , 4.2 كجم مع ميريديا و 4.9 كجم مع اكومبليا . زينيكال واكومبليا بيقللوا احتمالات مرض السكر والادويه التلاته ليهم شويه تاثير على الكوليسترول . وع العموم فيه معلومات قليله عن تاثيرات العلاجات دى ع المدى الطويل على تعقيدات و حصيلة التخن .
فيه ادويه اقل انتشارن فى استعمالها .بعضها حاصل على موافقهFDA للاستعمال لفتره بسيطه واشهرهم Phendimetrazine التجارى (بونتريل Bontril)
فيه دوا كمان مشهور مع مرضى السكر اللى عندهم زياده فى الوزن وهوا ميتفورمين metformin تجارى جلوكوفاج Glucophage . بعض ادويه السكر بتعمل زياده فى الوزن ( زى دياميكرون واماريل ودوانيل ). ممكن مرضى السكر ياخدو شويه نزول فى الوزن عن طريق دوا اكتئاب اسمه التجارى بروزاك Prozac (فلوكستين)وكمان زينيكال وميريديا لمده 12-57 اسبوع لكن الفوايد الصحيه من العلاجات دى ع المدى الطويله لسه مش واضحه .
فى ادويه تانيه مش معتمده او بتستخدم بطريقه غير شرعيه وكتير منها اتسحب م الاسواق زى Fenfluramine و dexfenfluramine ( اتسحب 1997 ) و Dexamphetamines نوع من الامفيتامينات بيعمل ادمان وله اثار جانبيه خطيره ومش معتمد من FDA .
الجراحه[تعديل]
بسبب مشاكل الجراحه فهيا بتستخدم بس للحالات الخطيره (BMI >40) واللى فشلت معاهم الحلول التانيه . فيه اكتر من اسلوب جراحى واشهر واحد هو تقليل حجم المعده واللى بيدى احساس سريع بالشبع وبيقلل المساحه بتاعه الهضم .
اشهر العمليات الجراحيه
- ربط المعده
- استئصال جزء من المعده
بروتوكولات اكلينيكيه[تعديل]
ودى بروتوكلات عملتها كليه الاطباء الامريكيه واللى ادت 5 نصايح : 1- الناس اللى عندهم بى ام اى BMI اكتر من 30 بينصحوا بالريجيم والمجهود وتغيير اسلوب حياتهم وانهم يحطوا التخسيس هدف . 2- لو فشل الحل الاولانى بيتنقلو مع المريض للادويه وفى الحاله دى لازم يعرفو الاثار الجانبيه بتاعتها وكمان يعرفو مدى نتايجها ع المدى الطويل . 3- الادويه اللى بتستخدم زى ميريديا و زينيكال والادويه التانيه , فى الحالات الشديده ممكن يستخدموا امفيتامين ( تحت اشراف طبى بسبب الادمان) , وممكن ادويه الاكتئاب بس لسه مفيش عليها ادله كافيه . 4- اذا فشلت الحلول اللى فوق و كان ال بى ام اى اكتر من 40 و/او كان فيه امراض ناتجه عن التخن ففى الحاله دى بيكون الاتجاه للجراحه بعد تعريف المريض بكل مشاكلها . 5- العلمليات دى لازم تتعمل فى مستشفيات بتعمل العمليات دى كتير لانه فيه ادله على انه الجراحين اللى بيعملوها كتير بيكون نتايجهم احسن .
برامج تخسيس[تعديل]
ودى بتعتمد على تغيير طريقه الحياه مع الرجيم وعمل مجهود . الفكره هنا هيا جمع مجموعه من الاشخاص اللى بيعانوا من نفس المشكله مع بعض واللى ممكن بالتالى يشجعو بعض .وبيتآل ان نتايج البرامج دى احسن من النتايج الفرديه .
تاريخ[تعديل]
اول المحاولات لتطليع دوا للعلاج التخن كانت بتاعه الدكتور اليونانى سورانيوس Soranus ( القرن التانى ) واللى كان بيدى ملينات وكمان كان بيعمل مساج سوخن دا غير المجهود البدنى . ودا فضل الركن الاساسى فى العلاج لالاف السنين لحد 1920 و 1930 وقتها بدا يطلع ادويه جديده . وبالاعتماد على كفاءة الثايروكسين ( الاسم التجارى التروكسين فى الوقت الحالى ) واللى شاع استخدامه فى العلاج واللى كانت نتييجه متوسطه دا غير اعراضه الجانبيه زى بلبطه القلب وصعوبه النوم . بعد كده طلعت ادويه كتير وكانوا كل مره بيلاقوا ليها مشاكل واثار جانبيه كتير بتخليهم يبحثوا اكتر لحد ما وصلنا للدوايين اللى متوافق عليهم من FDA زى زينيكال و ميريديا . ولسه الابحاث مستمره .ولازم يا جماعه نستعين بالله ويكون عندنا اصرار